Η καταστροφή στον 3.000 ετών ελαιώνα της Άμφισσας

 

Ο ιστορικός αρχαίος ελαιώνας της Άμφισσας αποτελεί κατά ένα μεγάλο μέρος παρελθόν. Το Documento πραγματοποίησε οδοιπορικό στην περιοχή που εκτείνεται από τους πρόποδες του Παρνασσού και της Γκιώνας μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο και κατέγραψε τις εικόνες της καταστροφής. Η ζημιά, πέρα από τα οικονομικά προβλήματα που αυτονόητα θα προκαλέσει στον πληθυσμό της περιοχής, αποτελεί πλήγμα στην ιστορική κληρονομιά.

Πάνω από 12.000 στρέμματα γης, εκ των οποίων οι 3.000 αποτελούσαν μέρος του αρχαίου ελαιώνα που εκτείνεται από τους πρόποδες του Παρνασσού και της Γκιώνας μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο στον νομό Φωκίδας, έγιναν στάχτη. Αυτό είναι το τραγικό αποτέλεσμα της μεγάλης πυρκαγιάς που ξέσπασε στην περιοχή μεταξύ της Ιτέας και της Άμφισσας το βράδυ της 4ης Ιουλίου και προτού τεθεί υπό έλεγχο έσβησε από τον χάρτη μεγάλο μέρος του ιστορικού ελαιώνα, του αρχαιότερου και μεγαλύτερου στην Ελλάδα. Το Documento βρέθηκε στην περιοχή λίγα μόνο εικοσιτετράωρα μετά την καταστροφή και κατέγραψε τις θλιβερές εικόνες. Η άλλοτε μαγευτική ορεινή διαδρομή, με τη θέα στο Κρισσαίο Πεδίο και στον απαράμιλλης ομορφιάς Κορινθιακό κόλπο, προκαλεί σήμερα θλίψη. Κατεβαίνοντας κανείς από τους Δελφούς, το κέντρο του δήμου στον οποίο υπάγονται η πρωτεύουσα της Φωκίδας Άμφισσα και η παραλιακή Ιτέα, μπορεί ακόμη να αντικρίσει τον ελαιώνα. Μόνο που το άλλοτε καταπράσινο τοπίο είναι πια σε μεγάλο βαθμό κατάμαυρο. Η κατεστραμμένη περιοχή ήταν μέρος ζώνης απόλυτης προστασίας, όπως αυτή έχει οριοθετηθεί εδώ και πάνω από 30 χρόνια.

Απέραντες καμένες εκτάσεις

Σε ολόκληρη τη διαδρομή η μυρωδιά της καμένης γης είναι έντονη. Στα αριστερά και τα δεξιά του δρόμου που συνδέει τα χωριά με την Άμφισσα αντικρίζει κανείς απέραντες καμένες εκτάσεις. Οι ελιές, δέντρο το οποίο σε αντίθεση με το πεύκο καίγεται δύσκολα, είναι νεκρές. Το κίτρινο χρώμα των φύλλων τους μαρτυρά την καταστροφή. Όπως άλλωστε και οι πεσμένοι και κατεστραμμένοι τεράστιοι κορμοί καταδεικνύουν την ιστορικότητα του χώρου. Δέντρα τα οποία άρχισαν να καλλιεργούνται κυριολεκτικά πριν από χιλιάδες χρόνια χάθηκαν για πάντα.

Η θλίψη που προκαλεί το τοπίο και εκφράζεται από τους κατοίκους της περιοχής είναι έντονη. Πολλοί είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται. Ακόμη κι εκείνοι όμως που δεν βιοπορίζονταν από τον ελαιώνα αντιλαμβάνονται το μέγεθος της τραγωδίας. Εξάλλου η καταστροφή της περιοχής –η δεύτερη από το 2013, όταν μια άλλη πυρκαγιά κατέστρεψε μέρος του δελφικού τοπίου– έχει αναμφίβολα και πολιτιστικές συνέπειες. Πρόκειται άλλωστε για μια περιοχή την οποία τόσο τους καλοκαιρινούς όσο βέβαια και τους χειμερινούς μήνες επισκέπτονται χιλιάδες ταξιδιώτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ώστε όχι μόνο να απολαύσουν άλλοτε τη γοητεία της θάλασσας και άλλοτε εκείνη του βουνού, αλλά κυρίως για να επισκεφθούν αρχαιολογικά μνημεία σπουδαίας ιστορικότητας.

Το καλό νέο είναι ότι η μεγάλη φωτιά έγλειψε τα γραφικά χωριά της περιοχής αλλά χάρη στην επέμβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων –εναέριων και επίγειων– ο περαιτέρω κίνδυνος αποσοβήθηκε. Ομως οι συνέπειες για τον αγροτικό πληθυσμό της περιοχής θα είναι δυσβάστακτες. Οι κάτοικοι της Φωκίδας ανήκουν πια στην άτυπη, αλλά πάντως μεγάλη, ομάδα των πυρόπληκτων που είδαν τον τόπο τους και τις περιουσίες τους να σβήνονται από τον χάρτη σε μόνο μία νύχτα.

 

Περισσότερα..Documento